ارائه چهارچوب نظری مناسب ساختار فضایی بنادر و مناطق پسکرانه‌ای بر مبنای روش تحلیل‌محتوا

نویسندگان

  • آراسته, مجتبی
  • تقوایی, علی اکبر
  • داداش‌پور, هاشم
چکیده مقاله:

بنادر را می­توان دروازه­های اصلی ورود و خروج جریان­های فضایی برشمرد. این کانون­های فعالیتی، درصورتیکه بتوانند پیوند مناسبی با ساختار فضایی مناطق درون­سرزمینی ایجاد کنند، نه تنها می­توانند جریان های توزیع کالا را به خوبی هدایت کنند، بلکه نقش موثری در توسعه نواحی پسکرانه­ای خواهند داشت. در این میان، تمرکز و تاکید بر مولفه­های ساختار فضایی، می­تواند موجب رونق تعامل بنادر با قطب­ها و توسعه پسکرانه­های درون­سرزمینی شود. هدف از این پژوهش، شناسایی مولفه­های ساختار فضایی و تدوین یک چارچوب نظری مناسب از دیدگاه ­های مطرح پیرامون ساختار فضایی بنادر- پسکرانه بر مبنای روش تحلیل­محتوا است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد از میان مجموعه نظریه های ساختارفضایی، شش مولفه قابل شناسایی است که عبارتند از: قلمرو، کانون، محور ارتباطی، سازمان­یابی سطوح، تعامل و انتظام. با تلفیق هرکدام از این مولفه­ها، ابعاد جدیدی از ساختار فضایی سرزمین روشن می­شود که شامل تحرک فضایی، کاربری فضایی و فرم فضایی خواهد بود. تحرک فضایی بر مبنای پیوندها و روابط میان اجتماعات انسانی و کاربری فضایی بر مبنای فعالیت­های انسانی و زمین شکل می­گیرد. فرم فضایی نیز حاصل برهم کنش این دو بُعد در پهنه سرزمین است که در مقیاس­های مختلف به صورت پنهان یا آشکار نمایان می­شود. وجود مولفه انتظام آشکار و برنامه­ریزی­شده در ساختار فضایی یک منطقه، خود عاملی در تبیین بُعد جدیدی تحت عنوان پشتیبانی فضایی است. در حقیقت این بُعد مشخص­کننده تفاوت در ساختار فضایی یک منطقه درون­سرزمینی با ساختار فضایی بندر- پسکرانه است. وجود فضاهای پشتیبان در مناطق پسکرانه بندرگاهی، بر اساس تصمیم­سازی برنامه­ریزان فضایی و تصمیم­گیری سیاست­مداران، می­تواند زمینه لازم را برای ورود فضاهای جغرافیایی کمتر توسعه یافته به چرخه انطباق ساختار فضایی مهیا کند. در این حالت چهارچوب نظری جدیدی تحت عنوان چرخه تعامل در ساختار فضایی بندر- پسکرانه و مبتنی بر چهار بُعد ذکر شده بوجود می­آید که هدف آن تبیین مدل توسعه فضایی متوازن بندر و مناطق پسکرانه در مقیاس­های مختلف است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناخت ساختار گسلش بر مبنای توپوگرافی در مناطق لرزه خیز

توپوگرافی، غالباً ماحصل چگونگی حرکت صفحه‌های تکتونیکی و گسل‌ها نسبت به هم است و اگر پس از شناسایی کامل ویژگی‌های تکتونیکی و بر اساس نرخ حرکت گسل‌های منطقه، این کنش و واکنش‌ها را مدل‌سازی کنیم، به مدلی کاربردی خواهیم رسید که توپوگرافی منطقه را بازسازی می‌کند. در این مقاله جهت نشان دادن ارتباط بین تکتونیک و توپوگرافی، بر روی سه گسل مشخص در منطقه تمرکز نموده و با استفاده از الگوریتم المان مرزی و مد...

متن کامل

تحلیلی بر عدالت اجتماعی در ساختار فضایی و مناطق شهری (مطالعه‌ی موردی؛ مناطق 7گانه شهر اهواز(

شهرها پدیده های اجتماعی و فیزیکی پیچیده ایی هستند که زیر فشار توسعه دائمی قرار دارند و تغییرات کمی و کیفی زیادی در آن ها به وقوع می پیوندند از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعه کالبدی شهرهای کشور در دهه های اخیر ازهم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهر بوده که زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان دربرخورداری از این خدمات شده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عدالت اجتماعی در ساختار فضایی و...

متن کامل

گونه شناسی فرم شهر و ساختار فضایی پایدار؛ با نظری بر کلانشهر تهران

فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختار‌فضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناخته‌شده‌است. محقق ب...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

تبیین نقش بنادر در تکوین ساختار فضایی پسکرانه ها در حوزه سرزمین ایران

امروزه بنادر در اغلب نقاط جهان، به عنوان مهمترین کانون مفصلی میان حمل‌و‌نقل دریایی و زمینی، نقش حیاتی ایفا می‌کنند. بنادر ایران علی‌رغم برخورداری از موقعیت راهبردی، آنگونه که باید نتوانسته‌اند نقش موثر خود را در توسعه مناطق پسکرانه محلی بروز دهند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تعامل‌های کالایی میان بنادر ایرانی و کانون‌های پسکرانه‌ای و تبیین ساختار فضایی حاصل از این تعامل است. بدین منظور چارچوب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 44

صفحات  19- 40

تاریخ انتشار 2016-12

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023